Techniki szkieletowe w pracy trenera

Techniki szkieletowe w pracy trenera

Wielokrotnie podnoszą efektywność szkolenia, dzięki zaangażowaniu grupy w tworzenie dla siebie „scenerii” do ćwiczeń, symulacji. Nie zawsze można ich jednak używać. Czym są i jak się pracuje technikami szkieletowymi w czasie szkoleń?

Czym są techniki szkieletowe?

Techniki szkoleniowe to te z narzędzi używanych przez szkoleniowców, w których grupa sama buduje sobie kontekst do ćwiczenia nowych kompetencji. Trener wprowadza szkielet – ramy ćwiczenia, a uczestnicy wypełniają go treścią. Na przykład – podczas szkolenia dla menedżerów – dajmy na to z umiejętności negocjacyjnych, trener zaprasza do ćwiczenia mówiąc:

„Naszym zadaniem jest zbudować dla siebie przestrzeń do ćwiczenia negocjacji. Mamy tu niedokończoną historię. Wiemy o niej tyle, że doszło do konfliktu między dwoma równymi sobie w statusie pracownikami. Poproszę teraz każdego, by dodał jeden fakt dotyczący tej sytuacji: jak się nazywają te osoby, kim są, co to za firma, ile mają lat, co ich łączy etc.”

Następnie każdy z uczestników dodaje po jednym fakcie tak,  że wspólnie tworzona jest dostosowana do potrzeb uczestników sceneria do „kejsa”, w którym dalej ćwiczymy z grupą. Uczestnicy dodają istotne dla każdego fakty, np. ktoś ma kłopot z rozmawianiem z osobami dużo starszymi od siebie, więc doda do scenerii różnicę, wieku. Ktoś określi płeć, a jeszcze inny podpowie temat sporu.

Tę scenerię mogą także tworzyć uczestnicy dla siebie indywidualnie. Na przykład w naszej szkole dla trenerów, podczas ćwiczenia budowania kontaktu, uczestnicy sami tworzą rolę, do której zapraszają innego „sterowca”, by móc „na nim” ćwiczyć to, co ich interesuje.

Opisane wyżej techniki pochodzą z zakresu ćwiczeń dramowych. Techniki szkieletowe to jednak nie tylko drama. Sporo znajdziemy ich także w psychologii kreatywności, np. przy użyciu Circeptu. Tę technikę opiszemy wkrótce na naszym blogu. W skrócie – za pomocą twórczych analogii analizuje się jakieś zjawisko – np. „trudnego klienta”. Uczestnicy wspólnie dzielą analogie do trudnego klienta na 4 wybrane przez siebie kategorie, a następnie wymyślają przykład klienta z każdej kategorii. I ćwiczą kontakt ze stworzonymi przez siebie postaciami.

Jak prowadzić ciekawe szkolenie z użyciem technik szkieletowych?

Aby można było używać tych technik, w grupie muszą powstać dosyć specyficzne warunki. Potrzebujemy, by uczestnicy nie bali się „odsłaniać” przed innymi w grupie. Jest to stosunkowo łatwe do osiągnięcia w nieznającej się wcześniej, wysoko zmotywowanej grupie, jak na przykład w szkole trenerskiej lub otwartych szkoleniach z rozwoju osobistego. Inna sytuacja bywa w naturalnych zespołach, które po skończonym szkoleniu dalej będą ze sobą współpracować. Dlatego zadania trenera skupiają się na 3 obszarach:

1. Budowa zaufania i otwartości w grupie

2. Pilnowaniu szkieletu ćwiczenia tak, by proponowane przez grupę treści dawały szansę na rozwój kompetencji

3. Dobrym omówieniu przebiegu ćwiczenia i wyciągnięciu z niego wniosków

Budowanie zaufania w grupie

Temat ten jest bardzo szeroki. W jego zakres wchodzi zarówno zawieranie odpowiedniego kontraktu z grupą, reagowanie na proces grupowy, jak i używanie odpowiednich ćwiczeń integracyjnych. Istotne jest, by doprowadzić grupę do takiego miejsca, w którym uczestnicy nie wstydzą się popełniać błędów przy innych . Nie boją się, że „odsłonięcie się”: zarówno poprzez proponowanie treści do wypełnienia szkieletu, jak i zademonstrowanie, że się czegoś nie umie, nie będzie użyte przeciwko nim.

Czuwanie nad szkieletem ćwiczenia

Moment, w którym grupa wypełnia szkielet do danego ćwiczenia jest bardzo istotny. Trener musi zadbać o to, by powstał „kejs” o dużej wartości dla uczestników szkolenia. Oznacza to, że należy zachęcać uczestników, aby się nie cenzurowali, ale jednocześnie, by nie stworzyli sytuacji absurdalnej, niewykonalnej albo ekstremalnej. Z reguły takie kejsy nie wnoszą za dużo do rozwoju kompetencji.

Inną sprawą jest stopień dyrektywności trenera. Znowu musi się zmieścić pomiędzy modelowaniem, zachęcaniem do otwartości – ułatwianiem grupie tworzenia scenerii, a z drugiej uważać, by nie zrobić kejsa „za grupę”.

Z reguły – najlepsza strategia korygowania grupy, gdy próbują wymyślić coś głupiego jest „dorosłe” informowania ich o przewidywanych konsekwencjach danego scenariusza. Można to robić w taki sposób:

„To jest oczywiście wasz wybór, jak skonstruujecie tę scenę. Moim zdaniem jednak, tworzycie sytuację, która jest za bardzo ekstremalna i w rezultacie niewiele się z niej nauczycie”.

Omówienie ćwiczeń

To znowu bardzo szeroki temat, bardziej szczegółowo opisany tutaj. Szczególnie istotne przy technikach szkieletowych jest to, że uczestnicy sami współtworzą dla siebie scenerię ćwiczeń. Możemy więc śmiało założyć, że np. scenka, w której będą brali udział będzie się wiązać z dużym rezonansem emocjonalnym – będzie dotyczyć istotnych dla nich kwestii. Dlatego, więcej niż przy innych technikach, należy poświęcić czasu na omówienie uczuć towarzyszących nie tylko osobom biorącym udział w scenkach, ale i emocjom widzów.

Zainteresowanych technikami szkieletowymi zapraszam na szkolenie.

Opracowanie: Tomasz Wojciechowski


powrót do listy

Inne wpisy na naszym blogu które mogą Cię zainteresować


Motywowanie do uczestniczenia w szkoleniu

Metody prowadzenia szkoleń indywidualnych

Trener jako ekspert

Kontakt


Zostaw nam wiadomość – skontaktujemy się w ciągu 24 godzin!



Zapisz się na Newsletter i otrzymuj wiadomości o wpisach na Blogu i promocjach.